Wijzigingen Arbeidsomstandighedenwet

De Arbowet is per 1 juli 2017 gewijzigd. Veranderd zijn zaken rond de taken van de bedrijfsarts en de preventiemedewerker en de invulling van de RI&E. Het gaat om aanpassing van de wet op 10 verschillende plekken (artikelen). Hieronder vindt u de belangrijkste wijzigingen handig voor u op een rij. 

Maatregelen bedrijfsgezondheidszorg 

In de Arbowet staat een aantal nieuwe verplichtingen:

  • Werknemers moeten de bedrijfsarts kunnen consulteren over gezondheidskundige vragen, naast de al bestaande consultatie bij verzuimbegeleiding.
  • Medewerkers krijgen een doeltreffende toegang tot de bedrijfsarts voor gezondheidsvragen in relatie tot het werk. De werknemer heeft weet van deze mogelijkheid, er zijn geen onnodige drempels door plaats en tijdstip van het consult en de werkgever krijgt geen informatie over het consult, de aanleiding of de uitkomsten van het consult op tot de persoon herleidbaar niveau.
  • De bedrijfsarts krijgt de gelegenheid iedere arbeidsplaats in het bedrijf te bezoeken.
  • De werknemer krijgt het recht op een second opinion (het raadplegen van een tweede bedrijfsarts) bij de ziekte- verzuimbegeleiding, het PAGO, de aanstellingskeuring en de gezondheidskundige consultatie.
  • De bedrijfsarts moet beschikken over een adequate klachtenregeling.
  • Alle arbodienstverleners (dus niet alleen de bedrijfsarts) werken nauw samen met en adviseren aan de preventiemedewerker, de ondernemingsraad en/of personeelsvertegenwoordiging (of bij het ontbreken daarvan de belanghebbende werknemers) van de werkgever.
  • Alle taken die een werkgever moet afnemen van een bedrijfsarts/arbodienst moeten in een contract worden vastgelegd.
  • De bedrijfsarts kan zélf ook een boete krijgen als hij zich niet houdt aan het mogelijk maken van de second opinion en als hij niet beschikt over een klachtenregeling. Bedrijfs- artsen en andere arbodienstverleners kunnen daarnaast een boete krijgen als zij niet adviseren aan en samenwerken met de preventiemedewerker en de or/pvt. Idem als zij het advies van de arbodienstverlener met betrekking tot de toetsing van de RI&E niet doorzendt aan de OR/PVT.

Maatregelen preventiemedewerker[1]

  • De werkgever heeft de instemming nodig van de OR/PVT bij zowel de keuze van de persoon van de preventiemedewerker als over de positionering van de preventiemedewerker in de organisatie.
  • De preventiemedewerker krijgt ook als taak om te adviseren aan en samen te werken met de bedrijfsarts en de andere arbodienstverleners.

Gevolgen voor de werkgever

Bedrijven en organisaties krijgen een jaar de tijd om het bestaande contract met de bedrijfsarts/arbodienst aan te passen. Dit betekent ten eerste dat men de bestaande behoefte aan deskundige ondersteuning goed moet beoordelen (op het gebied van veiligheid, gezondheid, verzuim, duurzame inzetbaarheid, enzovoort) en daarna die adequate ondersteuning moet regelen. Ten tweede kunnen partijen vervolgens het bestaande contract inhoudelijk en formeel aanpassen aan de eisen in de nieuwe Arbowet. Voor de verwerking van persoonsgegevens van zieke werknemers  heeft de regering heeft laten weten het niet nodig te vinden dat in het basiscontract met arbodiensten en bedrijfsartsen privacynormen worden opgenomen met betrekking tot de uitwisseling en overdracht van medische gegevens. Volgens de regering bestaat hiervoor geen noodzaak en is het wenselijk dat werkgevers met hun medezeggenschapsorgaan tot privacyreglementen komen.

Gevolgen voor RI&E 

In veel RI&E instrumenten komen onder het aspect ‘Arbozorg en organisatie van de arbeid’ stellingen/vragen voor die betrekking hebben op preventiemedewerkers, de bedrijfsarts en arbodiensten. Vanaf 1 juli 2017 zullen deze  stellingen/vragen en  toelichtingen  niet langer up-to-date zijn. Dit maakt aanpassing van RI&E instrumenten noodzakelijk.

Samenvattende actie voor de werkgever

  • aanpassing van het contract met de (een) arbodienst / gecontracteerde deskundigen
  • instemming OR/PVT over inhoud van dit contract vragen
  • informatie aan alle medewerkers inclusief medezeggenschap over de arbodienstverlening
  • informatie aan veiligheidskundigen / preventiecoördinatoren t.a.v. extra verplichtingen/rol en taak en wijzigingen t.a.v. de RI&E
  • informatie aan gecertificeerde deskundigen ( HVK-ers, arbeidshygiënisten en arbeids- en organisatiedeskundigen t.a.v. wetswijziging toetsingscriteria RI&E
  • aanpassing van de RI&E instrumenten / checklijsten en eventueel het RI&E rapport format en het RI&E toetsingsverslag format
  • inrichting van de organisatie van de deskundigen die bijstand verlenen aan de werkgever en instemming aan de OR vragen t.a.v. de keuze van de persoon van de preventiemedewerker(s) en de positionering van de preventiemedewerker(s) in de organisatie.

Verwijzing: 

[1] Het woord preventiemedewerkers komt in de Arbeidsomstandighedenwet niet voor. Hier wordt bedoelt de eigen deskundige medewerker die de werkgever bijstaat bij de naleving van de verplichtingen op grond van de arbowetgeving. Die bijstand omvat in ieder geval:   a. het verlenen van medewerking aan het verrichten en opstellen van een risico-inventarisatie en -evaluatie als bedoeld in artikel 5;   b. het adviseren aan onderscheidenlijk nauw samenwerken met de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging, of, bij het ontbreken daarvan, de belanghebbende werknemers, inzake de genomen en de te nemen maatregelen, gericht op een zo goed mogelijk arbeidsomstandighedenbeleid;   c. de uitvoering van de maatregelen, bedoeld in onderdeel b, dan wel de medewerking daaraan.   Artikel 13 Arbeidsomstandighedenwet